Hoe pak je actuele uitdagingen aan zonder te verzanden in eindeloos overleggen, plannen en nadenken? Hoe zorg je dat je niet in één keer heel veel geld uitgeeft aan een oplossing die niet goed blijkt te werken? En hoe zorg je dat je de juiste mensen en perspectieven aan tafel krijgt om tot oplossingen te komen die voor iedereen werken? Door te werken in een Fieldlab!   

Een Fieldlab is een soort proeftuin. Binnen een Fieldlab kunnen kunstenaars, culturele instellingen en onderzoekers uitproberen of hun nieuwe ideeën goed werken, voordat ze aan het publiek worden getoond. Of voordat ze onderdeel worden van beleid. In andere sectoren wordt deze werkwijze veel gebruikt – het is bewezen effectief! Lees hier meer over de werkwijze en stappen die je volgt in een FieldLab.  

ZIMIHC Connect organiseerde een FieldLab over inclusieve cultuurparticipatie. De centrale vraag: wat kunnen we doen om ervoor te zorgen dat meer soorten mensen mee kunnen én willen doen aan culturele activiteiten? Cultuurcoaches uit verschillende plekken in de Provincie Utrecht deden mee. Met succes! We gingen van brainstorms, praktijkonderzoek, zelfreflectie en denktanks naar concrete projecten met impact.  

Bovendien leerden we veel over wat wel en wat juist niet werkt als je een FieldLab organiseert in de culturele sector. We zetten het even voor je op een rijtje. 

Do’s: 

1. Investeer aan het begin in duidelijke afspraken, rolverdeling en verwachtingsmanagement over ieders betrokkenheid en tijdsinvestering.   
   Onduidelijkheid over wie wat doet of verschillen in tijdsinvestering tussen deelnemers zorgen voor verwarring. Belangrijk nog: het remt af. Het betekent dat je telkens opnieuw om de tafel moet om dingen af te stemmen. En dan ben je als team niet in staat bent om de energie die vrijkomt op bepaalde momenten in het FieldLab écht te benutten. Zorgen voor duidelijkheid is zorgen voor flow!  

2. Maak aan het begin afspraken over hoe je de impact die je maakt gaat meten én uitdragen. 
   Als je impact voelt, wil je die zo snel mogelijk vergroten en zichtbaar maken. Zorg ervoor dat je in het begin van een FieldLab afspreekt hoe je deelt wat je doet en welke impact dat heeft. Werk je met veel partijen samen? Wordt het zo snel mogelijk eens over een gezamenlijke boodschap en maak afspraken over wie welke kanalen gebruikt om je gezamenlijke impact te laten zien. Nog beter: zorg dat je communicatiematerialen klaar staan voor je gaat experimenteren!   

3. Een FieldLab werkt vooral goed als je met een groep mensen aan de slag gaat die allemaal intrinsiek gemotiveerd zijn over het thema dat je onderzoekt. 
   Het hoofddoel van een FieldLab is impact maken. Intrinsieke motivatie en hart voor de zaak zorgen ervoor dat je andere mensen meekrijgt. Samen kunnen we buiten de lijntjes kleuren en dingen proberen die hiervoor niet konden! Bovendien maakt het allemaal minder uit als het proces onduidelijk is of als dingen anders gaan dan je denkt. Als je gelooft in wat je doet, heb je de kracht om jezelf en je project telkens op nieuw uit te vinden totdat het werkt. In een FieldLab doen we dat samen en dat inspireert.  

Don’t:  

1. De fases en stappen in een FieldLab zijn er om je te helpen – als je je té krampachtig vasthoudt aan de werkwijze kan het ook tegen je werken.  
   Een goed proces kan je helpen en daarom zijn wij ook fan van FieldLabs! Maar ook hier geldt: het proces is een middel en geen doel. Als je alle stapjes perfect wil volgen ben je zomaar een paar dagen kwijt om een overleg te plannen dat pas over een maand kan plaatsvinden. Dan duurt het bijvoorbeeld veel te lang om de energie die vrijkomt op ontmoetingen of evenementen goed op te volgen en mensen betrokken te houden. Go with the flow en werkt het proces even niet voor hoe de praktijk er uitziet, laat het los.   

2. Stop geen tijd in iedereen opjagen om afgesproken deadlines te halen – werk juist met een mix van harde en flexibele deadlines.  
   Het lastigst in een FieldLab? Een community bij elkaar houden terwijl iedereen in hun eigen praktijk werkt aan een impactvol experiment. Niet ieders praktijk is hetzelfde, niet ieders proces loopt gelijk. Bepaal daarom samen per deadline wat voor soort deadline het moet zijn: is het cruciaal dat iedereen al iets aanlevert? Of is er ruimte om te schuiven, zodat het voor andere mensen ook logisch voelt?  

3. Maak fysieke ontmoetingen niet optioneel; deze zijn de kern van je lerende netwerk.  
   We kennen het allemaal wel: druk, druk, druk – kan dit niet even online? Nee! Alle deelnemers in ons eerste FieldLab waren het eens. De fysieke ontmoetingen met elkaar zijn het allerbelangrijkst. Zo houd je de club bij elkaar, is er ruimte voor creatievere werkvormen en behoud je het gevoel dat je samen werkt aan iets groters. Investeer in echte ontmoetingen en relaties.  

Een FieldLab is een van de werkwijze die wij vanuit ZIMIHC Connect in de toekomst vaker willen gaan inzetten. Om ontwikkelruimte te bieden en vernieuwing en innovatie aan te jagen. We leren door samen te doen en delen onze geleerde lessen weer met de rest van de sector. Ben je nieuwsgierig naar de geleerde lessen van de Maja, Riendy Colinda en Raymond? De komende weken delen we artikelen over hun ontwikkelingen. Heb je ideeën over welk thema we in de toekomst een FieldLab zouden moeten starten? Stuur een mailtje naar connect@zimihc.nl