Een FieldLab is een plek waar nieuwe ideeën en interventies worden getest in een echte omgeving. Binnen een FieldLab kunnen kunstenaars, culturele instellingen en onderzoekers uitproberen of hun nieuwe ideeën goed werken, voordat ze aan het publiek worden getoond. Of voordat ze onderdeel worden van beleid. Een soort proeftuin, dus!  

Wat doet een FieldLab in de culturele sector? 
Het belangrijkste doel van een FieldLab is om nieuwe, creatieve oplossingen voor complexe problemen of uitdagingen te testen in de praktijk. Dit helpt om problemen op te sporen en te verbeteren voordat de nieuwe ideeën op grote schaal worden gebruikt.   

Door eerst op kleine schaal nieuwe ideeën te testen kunnen we al doende leren wat goed werkt of wat juist niet. Zo zorgen we dat we goede oplossingen nóg beter maken, voordat we ze op grotere schaal inzetten. Of bijvoorbeeld vastleggen in beleid of werkwijzen. Bovendien zorgen FieldLabs voor samenwerking tussen verschillende sectoren en disciplines, wat leidt tot nieuwe ideeën en inspiratie!  

Hoe werkt een FieldLab? 
In een FieldLab werken verschillende mensen samen, zoals kunstenaars, culturele instellingen, technologiebedrijven en onderzoekers. Ze brengen allemaal hun kennis en middelen samen om nieuwe projecten te testen. Het FieldLab zorgt voor de benodigde processen, infrastructuur en ondersteuning. In een FieldLab doorloop je een aantal vaste stappen of fases.  
 
Fase I: een lerend netwerk bij elkaar krijgen 
In de eerste fase ligt de nadruk op het vormen van een community of netwerk dat samen gaat leren. We gaan op zoek naar individuen, organisaties of andere partners die allemaal te maken hebben met dezelfde uitdaging. Het liefst uit verschillende hoeken en disciplines. Het doel van deze fase is om uiteindelijk een kerngroep te hebben, die zich voor langere tijd bindt aan het FieldLab. Binnen deze kerngroep maken we afspraken over rollen, taken, het tijdspad en wat we willen bereiken.  

Fase II: de kern van het probleem  
Het doel van Fase II is om precies helder te krijgen wat nou de kern is van het probleem of de uitdaging. Wat willen we oplossen met een interventie? Vaak zien verschillende mensen of organisaties het probleem net anders. In deze fase bespreken we alle verschillende perspectieven, zodat we het probleem steeds beter begrijpen. 

Fase III: praktijkcasussen ophalen en experimenten bedenken 
In Fase III keren we terug naar het werkveld en bekijken we in welke échte situaties uit de praktijk we een interventie kunnen uitvoeren. We maken een plan, betrekken de partners die we nodig hebben en denken concrete activiteiten uit.  

Fase IV: de uitvoer 
We gaan het doen! In deze fase voeren we onze experimenten uit. Het risico bestaat dat het FieldLab nu een beetje uit elkaar lijkt te vallen in kleinere deelprojecten. Daarom brengen we het lerend netwerk regelmatig samen om te kijken hoe we elkaars werk kunnen versterken, om elkaar tips te geven en te evalueren.  

Fase V: evalueren, afronden en verduurzamen 
In de laatste fase bekijkt de kerngroep samen wat alle experimenten hebben opgebracht en hoe ze hebben bijgedragen aan het oplossen van het probleem. We maken een plan om de beste werkwijzen op grotere schaal toe te passen en hoe we de opgedane kennis kunnen delen met de rest van de sector.  
 
Waarvoor kunnen we een FieldLab gebruiken? 
FieldLabs in de sector voor cultuurparticipatie en amateurkunst kunnen voor verschillende dingen worden ingezet, zoals: 

• Culturele evenementen: bijvoorbeeld om te onderzoeken of we nieuwe manieren kunnen ontwikkelen om evenementen te organiseren en meer of nieuw publiek te betrekken.  
• Gemeenschapsprojecten: bijvoorbeeld om te onderzoeken of we nieuwe methoden kunnen bedenken om mensen bij kunst en cultuur te betrekken en samen creatieve projecten te realiseren.  
• Innovatieve samenwerkingen, bijvoorbeeld door op kleinere schaal te testen hoe het werkt als we samenwerken met organisaties uit het sociaal domein, sport of juist commerciële bedrijven. 
• Om speciale of nieuwe doelgroepen te bereiken, bijvoorbeeld door te experimenteren met andere manieren van participatie voor jongeren. 

Natuurlijk zijn er nog veel meer actuele thema’s binnen de sector voor amateurkunst en cultuurparticipatie, bijvoorbeeld hoe gaan we om met fondsenwerving en hoe kunnen we experimenteren met nieuwe vormen? 

FieldLabs als werkwijze voor een toekomstbestendige sector 
FieldLabs in de sector voor amateurkunst en cultuurparticipatie kunnen ons helpen om te innoveren, sneller mee te bewegen met maatschappelijke ontwikkelingen én om van denken naar doen te gaan. Omdat een FieldLab altijd vraagt om brede samenwerking, helpt het ons om nieuwe perspectieven mee te nemen in ons werk. Bovendien maken we complexe problemen behapbaar en kan het inspirerend en motiverend zijn om samen te ontdekken wat de puzzelstukjes zijn om die grote problemen op te lossen.  

Een FieldLab is een van de werkwijze die wij vanuit ZIMIHC Connect in de toekomst vaker willen gaan inzetten. Om ontwikkelruimte te bieden en vernieuwing en innovatie aan te jagen. We leren door samen te doen en delen onze geleerde lessen weer met de rest van de sector. Heb je ideeën over welk thema we in de toekomst een FieldLab zouden moeten starten? Stuur een mailtje naar connect@zimihc.nl